Vernieuwingen in het groen: digitalisering en technologie vormen de basis

Ontwikkelkring
Daarop ontstond het idee voor de Ontwikkelkring, waarin scholen en bedrijfsleven samen actief een casus in hun vakgebied oppakken. Niet voor een uurtje, maar een volle dag per week. Het programma moet dit schooljaar van start gaan. In de Ontwikkelkring krijgt een aantal docenten, samen met practoren uit het mbo en lectoren uit het hbo één dag in de week de taak om onderzoeksdocent te zijn. Volgens Ryanne is het grote voordeel dat kennis goed gedeeld wordt en niemand dubbel werk doet: 'Omdat het gecoördineerd wordt doen scholen allemaal onderzoek op een eigen domein: Sensoren of Vision, Data, AI en Robotisering. Zo krijgt elke sleuteltechnologie aandacht en kunnen we echt die versnelling realiseren. De onderwijsprofessionals zitten vervolgens samen in een netwerk om de kennis te delen en daar ook een lesprogramma op te ontwikkelen. Neem hittestress in de binnensteden. De een doet bijvoorbeeld onderzoek naar sensoren in de openbare ruimte en de ander naar het verzamelen van de data uit die sensoren. En hoe dat vervolgens weer toegepast kan worden in de tuinbouw, veehouderij of natuurbeheer. Wij faciliteren en stimuleren die samenwerking en hopen dat dat ook uitmondt in een netwerk dat elkaar duurzaam weet te vinden.'

Wiedrobot-operator
Binnen het Groenpact zijn meerdere programma’s actief: Behalve Digitalisering & Technologie, is er onder andere een programma Internationalisering, een Jongerenplatform en een programma Arbeidsmarkt. 'Op het gebied van arbeidsmarkt kijken we bijvoorbeeld of iemand die niet meer in een bepaalde sector kan werken met dezelfde vaardigheden in een ander sector aan de slag kan. We hebben te maken met dubbele vergrijzing; de grote groep babyboomers natuurlijk, maar de gemiddelde leeftijd neemt ook toe. Daarom is er focus op arbeidsbesparende technologieën. Neem de onkruidrobot, een geautomatiseerde wiedmachine. En robots om appels, peren of aardbeien te oogsten. Deze ontwikkelingen zijn nu nog heel duur, maar naarmate de arbeidsdruk groter wordt en er schaalvergroting kan plaatsvinden wordt dit interessant. We staan aan het begin van een grote uitrol van nieuwe technologieën en dat vraagt om nieuwe vaardigheden. Ik zag laatst een vacature voor een “wiedrobot-operator”, een totaal nieuw beroep. Of het nu gaat om een robot in het veld of een robot in de zorg, dat kan iemand zijn die op dezelfde manier geschoold is. Daar zie je de verschillende sectoren gewoon samen komen. Een veehouder die met zijn bedrijf stopt kan zijn kennis en skills waarschijnlijk ook heel goed in een andere sector benutten.'

Mbo moet flexibeler
Wat zijn de grootste uitdagingen voor de zo nodige ontwikkelingen in het onderwijsveld? Ze is er duidelijk over: 'Het tekort aan leerkrachten, maar ook het feit dat we in het mbo werken met een onderwijssysteem dat maar eens in de vier jaar vernieuwt. Met de snelheid waarmee de ontwikkelingen nu gaan zou dat veel flexibeler moeten zijn. Ook specialisten uit het bedrijfsleven kunnen veel meer bijdragen aan het onderwijs dan nu is toegestaan. Daarmee ontlast je de docenten ook en kunnen zij hun waarde van didacticus en coach van de student krachtig inzetten. Een andere uitdaging ligt in het imago van met name de land- en tuinbouw. Terwijl we elkaar in die hele energietransitie juist hard nodig hebben om klimaat- en toekomstbestendig te worden. Ik was laatst op de Techniekdriedaagse, een voorlichtingsevenement voor basisschoolleerlingen, met techniek & technologie centraal. Leerlingen konden ervaren wat je daarmee kunt in verschillende sectoren: de zorg, de bouw, defensie en in de sierteelt. Greenport Aalsmeer had hiervoor bedrijven uitgenodigd die bijvoorbeeld een bosmachine toonden waarmee de tulpen bijna volledig geautomatiseerd geplukt kunnen worden. Als we het dan toch hebben over arbeidsbesparing, waar dit vroeger met tien mensen gebeurde zijn er nu voor dezelfde oogst nog meer twee mensen nodig. Diezelfde technologie kan in andere sectoren weer andere functies hebben, zoals het verpakken van medische benodigdheden. Digitalisering en technologie vormen zo de basis voor ontwikkelingen in alle sectoren. We moeten onze blik verbreden.'