23 december 2021

'Niet opnieuw het wiel uitvinden, maar weten waar je de mosterd haalt’

Branchebruggen & Baankansen in de Energie is een actieplan van WENB (de werkgeversorganisatie voor bedrijven in energie, telecom, recycling en milieu), de brancheverenigingen Netbeheer Nederland en Energie Nederland. Het ontstond omdat de sector veel mensen kan gebruiken en perspectief kan bieden aan mensen die hun baan zijn verloren. Marinika Knoef, Programmamanager Future Fit bij WENB en Jaap Hermsen, branchemakelaar Branchebruggen vertellen over hun aanpak.

‘Er zijn simpelweg onvoldoende technici om de doelen uit het Klimaatakkoord te bereiken’, komt Marinika Knoef direct tot de kern. ‘Met een gezamenlijk actieplan willen we meer mensen richting groene banen leiden. Tegelijkertijd zagen we dat mede door corona veel mensen tijdelijk of permanent hun baan verloren. Uit die combinatie ontstond het actieplan. Midden in de zomer van 2020 startten we, met drie actielijnen: Branchebruggen (begeleiding van werk-naar-werk) een regionale aanpak, en we proberen opleidingsbelemmeringen weg te nemen. Wij kijken heel praktisch vanuit vraag en aanbod van concrete bedrijven. Hoeveel werk ligt er, voor hoeveel mensen en in welke functies. Je ziet bij veel traditionele samenwerkingen dat het niet automatisch zo concreet wordt. Wij gaan rechtstreeks naar de bron: de bedrijven. De energietransitie is hot, er worden in allerijl allerlei opleidingen en regelingen bedacht. Weliswaar met goede intenties, maar veel wat wordt bedacht, bestaat al. Wij zeggen: je hoeft het wiel niet opnieuw uit te vinden, je moet alleen weten waar je de mosterd haalt. Zo proberen wij zelf ook, wat we als sector ontwikkelen te implementeren in het land.’

Snel op de juiste plek
Jaap Hermsen is duidelijk. ‘Iedereen praat erover, wij doen het. Wij gaan in gesprek met werkgevers of vakbonden waar medewerkers ontslagen worden of zijn. Dan bieden wij aan om te kijken of we deze medewerkers naar onze sector kunnen toe leiden, rechtstreeks of via om-/bij-scholing. Voor branchebruggen hebben we een website gelanceerd waar alle bedrijven en functies opstaan. Van daaruit linken we door, naar een naam en een telefoonnummer. Zo kunnen mensen direct contact opnemen met iemand die ze verder helpt.’ Marinika Knoef vult aan. ‘We hebben ook een film opgenomen waarin we het werk laten zien. Gas, water en elektriciteit is voor veel mensen een black box. We leven in een land waarin er altijd water uit de kraan komt, de centrale verwarming altijd het huis warm houdt en het licht het altijd doet. Dat gaat natuurlijk niet vanzelf. Achter de schermen werken onze professionals daar dag en nacht aan. We laten zo concreet mogelijk zien wat zij doen.’

Knelpunten
De doelstelling en aanpak is heel helder, maar is geen garantie voor resultaat. ‘We zoeken allemaal de technici die niemand heeft’, zegt Knoef. ‘We hebben in onze sector bovendien te maken met een driedubbele uitdaging. De hoeveelheid werk groeit en de vraag naar arbeidskrachten dus ook, we zoeken dus juist extra mensen terwijl er al schaarste is en we zijn een sector die ook nog eens sterker vergrijst dan andere sectoren. Die uitdagingen zijn zichtbaar. In de praktijk wordt ongeveer elke monteur vergezeld door twee medewerkers in opleiding. Dat legt ook extra druk op die monteurs. Daarnaast moet je verschillende veiligheidscertificaten hebben om te werken met spanning.’

Krappe arbeidsmarkt
De aanpak is landelijk, maar er zijn regionale verschillen. Hermsen: ‘Er zijn regio’s met grotere uitdagingen: Noord- en Zuid-Holland en de techniekregio’s Rijnmond, Twente en Brainport. Voor “Branchebruggen” kijken we waar de ontslagen vallen. Nu zijn die toevallig in het noorden, daar haken we dan regionale partijen bij aan zoals UWV, Regionale mobiliteitsteams en Techniekpunten als die er zijn. Het vinden van kandidaten is in sommige regio’s een groter probleem dan in andere. We horen regelmatig van partners als UWV dat er geen kandidaten zijn.’ Knoef: ‘De arbeidsmarkt is gewoon ontzettend krap, daar heeft elke sector last van. Maar bij ons is er een verschil ten opzichte van bijvoorbeeld de zorg of het onderwijs waar ook grote tekorten zijn. Wij hebben vooral mensen die al fulltime werken. Er is dus geen winst te behalen door parttimers extra uren te laten maken. Die hebben we nauwelijks.’

Verleiden
De uitdagingen zijn groot, zoveel is zeker. Maar Knoef en Hermsen laten zich er niet door weerhouden. Knoef: ‘We accepteren niet dat er barrières worden gevoeld. We kijken hoe je het wél mogelijk maakt. Met inspiratiesessies, informatieleaflets, voorlichtingsfilmpjes blijven bedrijven zich inzetten om mensen te verleiden om in onze sector aan de slag te gaan. Want het is een prachtige sector. Onze professionals zorgen ervoor dat de wereld zo kan functioneren zoals hij doet, ze zijn onmisbaar.’ Hermsen: ‘Jongeren willen in toenemende mate zinvol werk doen. De energietransitie is dat bij uitstek. Je draagt bij aan het toekomstbestendig maken van het leven zoals we dat kennen. Veel zinvoller dan dat wordt het niet.’

Over Marinika Knoef
Marinika Knoef is Programmamanager Future Fit bij Werkgeversvereniging WENB. Ze is een netwerker pur sang. Al ruim 25 jaar beweegt ze zich op het snijvlak van mens, organisatie en verandering.  Ook werkte ze als businesspartner voor HR-directies van technische bedrijven. Door deze ruime ervaring kan ze zich goed verplaatsen in de uitdagingen die op organisaties afkomen. Geïnteresseerd om met haar te sparren? Stuur haar een e-mail of neem contact op via haar LinkedIN-profiel .

2021.23.12 Marinika 3

Over Jaap Hermsen
Jaap Hermsen is ondernemer en interim-manager met directie- en managementervaring bij grote en middelgrote ondernemingen, start-ups en binnen de (semi)publieke sector. Hij is geschoold in marketing en verandermanagement en als freelance branchemakelaar actief voor WENB. Meer info via e-mail of op zijn LinkedIn-pagina.

2021.23.12 Jaap Hermsen