'Groei van arbeidsproductiviteit en procesinnovatie'

'Verhoging van de arbeidsproductiviteit is geen vrijblijvende optie meer, maar een must. De structurele arbeidsmarktkrapte, de krimpende beroepsbevolking en de toenemende loondruk maken het noodzakelijk om werk te maken van de verhoging van de arbeidsproductiviteit door technologische vernieuwing. We moeten hard aan de slag om als sector concurrerend te blijven op de Europese en Wereldmarkt. Hoe? Door te werken aan de innovatie van het productieproces. Waarom? We willen niet inboeten in onze welvaart en, misschien moeten we vooropzetten, de klimaattransitie vereist dat we, nu en in de toekomst, in staat moeten blijven om producten te ontwikkelen, te produceren én te installeren. Het gaat dus ook om een houdbare en betere toekomst van onze samenleving.'

Aan het woord is Rard Metz, programmamanager Smart Industry en adviseur Teqnow bij Koninklijke Metaalunie. Hij benadrukt dat de technieksectoren in gezamenlijkheid moet inzetten op productiviteitsgroei.

Iedere sector in de techniek heeft zijn specifieke kenmerken. De mkb-maakindustrie bestaat uit een grote groep van kleine bedrijven. De gemiddelde bedrijfsgrootte van bij Metaalunie aangesloten bedrijven is rond de 10. Voor de gehele maakindustrie is dat wat hoger. Digitalisering van het maakproces biedt bedrijven enorme mogelijkheden om hun arbeidsproductiviteit te vergroten. Door niet alleen door automatisering van een machine, maar vooral door deze te verbinden met opvolgende machines. Of, nog geavanceerder, door een productconfigurator en software, waardoor productietekeningen automatisch worden gegenereerd en deze omgezet worden naar een werkplaatsplanning, interne logistiek en machine- en robotbesturing. Hiermee wordt het, door bedrijvensystemen onderling te verbinden mogelijk essentiële gegevens uit te wisselen met toeleverancier en klant. Dit kan nu nog lang niet overal en het is complex om uit te voeren. Ook de kleine schaal van de bedrijven maakt dit lastig. Met een bedrijf van 15 man personeel is het een grote investering om een medewerker volledig vrij te spelen om, buiten de waan van de dag, zoiets uit te puzzelen.

'Maar we zien dat onze bedrijven hard op zoek zijn naar manieren om deze technologie in hun bedrijf toe te passen. Metaalunie werkt hierin samen met TNO, FME en de regionale Hubs (EDIHS’s) in Smart Industry om ondersteuningsprogramma’s voor de bedrijven te ontwikkelen en deze uit voeren', stelt Rard Metz. Hij vertelt verder: 'Metaalunie kent al een aantal jaren Teqnow als dienstverlener voor onze leden. Met inmiddels 1275 aangesloten bedrijven delen we kennis, organiseren we bijeenkomsten en zijn we aan de slag om bedrijven te ondersteunen bij het maken van hun eigen strategie. We voeren sinds de zomer 2022 intensieve gesprekken met leden om hun behoefte/vraag aan kennis en de wijze waarop ze de kennis aangeboden willen hebben op te halen. Het grappige was dat in de interviews het woord digitalisering bijna nergens viel. Maar toen we met behulp van een kaartspel ondernemers lieten selecteren wát ze belangrijk vonden bleek uit de 9 top onderwerpen er 7 over de digitalisering van het maakproces te gaan.'

Op basis van deze gesprekken, heeft Teqnow productiviteitskringen ontwikkeld. Hier wordt in bijeenkomsten in het land, bij een van de lidbedrijven, interactief en systematisch gewerkt. Andere bedrijven nemen met één of twee medewerkers deel aan de bijeenkomst. Na afloop gaat iedereen met een eigen actieplan naar huis. Een belangrijk aspect is, naast de gepresenteerde kennis dat er veel tijd wordt besteed aan het onderling met elkaar het gesprek gaan rondom subthema’s. Ook is het belangrijk dat niet één persoon van het bedrijf hiermee aan de slag gaat. De veranderingen grijpen op zoveel facetten van het bedrijf aan, dat iedereen, binnen een bedrijf, er mee te maken krijgt. Iedereen moet daarom mee met de ontwikkeling.

Vanuit Teqnow rekenen we er op aan het eind van 2023 zo’n 800 mensen “binnen” te hebben gehad in de productiviteitskringen en voor de komende jaren willen graag verder opschalen.

Het ontwikkelen van digitalisering als middel voor het verbeteren van productiviteit wordt daardoor een constante factor. Dit geldt ook voor een leven-lang-ontwikkelen van bedrijf en medewerkers.

Naast de “hands on” benadering van Teqnow die dicht bij de bedrijven staat wordt in Smart Industry verband samen met PTvT hard gewerkt aan de verdere ontwikkeling van de Smart Makers Academy. Op basis van het concept van een metrokaart worden voor een bedrijf en de individuele medewerkers de noodzakelijke ontwikkelstappen inzichtelijk gemaakt waarbij de “metro-stations” de nano-leermodules verbeelden.

'Ook hier signaleren we een toenemende belangstelling van bedrijven én opleiders om hiermee aan de slag te gaan, vraag en aanbod te verbinden en flexibel te houden zodat de laatste stand van de techniek meegenomen kan worden. Het zijn niet alleen de ondernemers, die een leven lang ontwikkelen moeten toepassen. Iedereen is belangrijk en iedereen moet aan de bak, waardoor het werken in onze bedrijven leuk en uitdagend blijft', besluit Rard Metz.