'Beleid wordt steeds vaker gebaseerd op cijfers'

Effect
‘Het wordt steeds belangrijker gevonden om beleid te baseren op cijfers’, zegt Nina Terpstra. ‘Om zo te weten of inspanningen die gedaan worden ook effect hebben,  maar ook om nieuw beleid te maken. Voor de ministeries, waar veel beleid gemaakt, wordt is de monitor echt essentieel. Wat er nu echt uitspringt is de krimp en de terugloop in de keuze voor technische profielen en technische opleidingen bij het vmbo en het mbo. Een zorgelijke ontwikkeling’, aldus Nina,  ‘vooral omdat mbo-techniek heel erg belangrijk is voor onze samenleving. Daar wordt het allergrootste deel van de vakmensen opgeleid.’

Uit het veld
‘Wij krijgen veel vragen vanuit het veld; vanuit de overheid en het bedrijfsleven maar ook van allerlei andere organisaties,’ aldus Nina. ‘Zij zijn op zoek naar data of hebben een vraag hoe ze data kunnen interpreteren. Zij zijn er ook altijd als de kippen bij wanneer de nieuwe cijfers bekend zijn. Vaak willen ze aanvullende gegevens. Veel vragen komen van regionale onderwijsinstellingen, -overheden, bedrijven en branches. Een onderwijsinstelling kwam bijvoorbeeld met een datavraag omdat ze overwogen om een nieuwe opleiding te starten. Ze wisten niet of ze de goede aanwas in de buurt hadden en welke relevante profielen er in de omgeving werden aangeboden. Het zijn allemaal vragen om data die de basis vormen voor het maken van nieuw beleid of om bij te sturen op bestaand beleid. Laatst kwam er een vraag vanuit een regio. Daar hadden ze te maken met een bepaald tekort aan mensen en wilden weten hoeveel studenten er opgeleid moesten worden om aan de arbeidsvraag te voldoen. Hun eigen aanname bleek veel te laag te liggen. Het blijkt niet te realiseren met de opleidingen in hun directe omgeving. Het totaal aantal leerlingen in de omgeving bleek nog lager dan het aantal openstaande vacatures. Hun wervingsgebied moest dus drastisch groter’.

Eyeopener
‘Wat mij opvalt’, zegt Nina ‘Is dat scholen soms aannames doen die niet zijn getoetst en waar de data een ander licht op de zaak werpen. Het kan al een eye-opener zijn om te laten zien naar welke opleidingen leerlingen doorstromen na het behalen van hun (vmbo-)diploma. Als dat een hele andere richting is dan het profiel dat ze hebben gevolgd, kan het zijn dat je als school de leerlingen op een of andere manier niet hebt weten te interesseren of dat er iets mis is met de mbo-aansluiting. Dat zijn zaken waar de school vervolgens, eventueel in samenwerking met mbo, mee aan de slag kan. Natuurlijk,‘ zegt Nina, ‘krijgen wij ook wel vragen waarop geen antwoord gegeven kan worden.  Simpelweg omdat de data die gezocht wordt niet voor handen is. Toch kunnen wij dan vaak wel iets anders bieden waardoor mensen toch verder kunnen.’

Zelf aan de slag
‘Wanneer organisaties eenmaal bekend zijn met onze data dan komen ze ook steeds weer terug. Eerst komen ze met een vraag: weten jullie toevallig hoeveel leerlingen in die regio zitten? En daarna komen de vragen in relatie tot de arbeidsmarkt. Weten jullie iets over hoe het lerarentekort zich bij ons verhoudt tot de rest van Nederland? Er komen steeds meer vragen bij.’ Nina: ‘Wij proberen daar zoveel mogelijk op de anticiperen en het voor gebruikers zo te maken dat ze snel vinden waar ze naar op zoek zijn. Sinds deze week is de vernieuwde monitor live. Een combinatie van een website en een aantal dashboards. Heel interactief. Grafieken zijn geen statische plaatjes. Daarnaast is er nu een vergelijkingstool. Daar kun je zelf aan de slag. Door filters aan en uit zetten en krijg je direct in beeld wat je zoekt. Zo kun je filteren op geslacht, provincie, regio en onderwijsinstelling. De kaartjes, grafieken en tabellen die je maakt zijn ook downloadbaar. En zo te gebruiken in presentaties of notities. Super handig!’