nationaal techniekpact 2020

Nederland wil graag mee blijven doen in de top, maar dit vraagt om voldoende slimme en vakbekwame technici. Want techniek is de grootste motor van onze economische welvaart. De crossovers van techniek in andere sectoren zoals de zorg, voedselindustrie, energie en sport worden alleen maar groter en gaan een grote impact hebben op de werkomgeving. De vraag naar kennis over en vaardigheden voor toepassing van techniek in niet-technische beroepen neemt de komende jaren alleen maar toe. 

Ondanks alle inzet en geboekte resultaten sinds de ondertekening van het Techniekpact in mei 2013 blijft de inzet op de doorstroom van technici vanuit het onderwijs naar de technische arbeidsmarkt én op het behoud van technisch talent - van vakmensen op de werkvloer - onverminderd van groot belang. Nog steeds zijn bepaalde vacatures in de techniek moeilijk vervulbaar. Het UWV laat met cijfers zien dat er op middellange termijn in de technische en ICT arbeidsmarkt nog steeds krapteberoepen te verwachten zijn. 

Gezien de snelle technologische ontwikkelingen is het noodzaak om adequaat in te spelen op de dynamiek van de arbeidsmarkt. Onderwijsinstellingen, werkgevers, werknemers, jongeren, topsectoren, regio’s en Rijk hebben daarom op 18 april 2016 een geactualiseerd Nationaal Techniekpact gepresenteerd met 12 doelen. Deze twaalf doelen, deels nieuw geformuleerd en in lijn met de al gemaakte afspraken uit 2013, bieden voor alle betrokken partners de basis om de komende jaren gericht acties op voort te zetten en te starten, resultaten te boeken en verdere samenwerking te realiseren. 

De crossovers van techniek in andere sectoren blijven echter groeien. Zo toont de in december 2017 uitgebrachtte rapportage De Arbeidsmarkt naar opleiding en beroep tot 2022 van het Researchcentrum voor onderwijs en arbeidsmarkt (ROA) de grootte van de verwachte tekorten op de bèta-technische arbeidsmarkt voor zowel praktijkgeschoolde vakmensen als hoogopgeleide bèta’s. Daarnaast veranderen bètatechnische beroepen snel door innovatie. Technologie blijft dus een onverminderd belangrijke rol spelen in de Nederlandse economie; zowel in persoonlijke levenssfeer als maatschappelijke omgeving. 

Om te blijven kunnen bewegen met de veranderende dynamiek in de maatschappij, als gevolg van de technologische ontwikkelingen, is het nodig op een aantal urgente thema’s door te pakken en te versnellen. Daarom hebben álle partners van het Techniekpact op 18 juni 2018 vier urgente thema’s aangewezen, waarop een collectieve inspanning nodig is om versneld resultaten te boeken:

• instroom techniek en technologie verhogen;

• grotere betrokkenheid van het bedrijfsleven bij het technisch onderwijs;

• bevorderen van Leven Lang Ontwikkelen in de techniek en technologie;

• docententekort in de techniek verminderen, ook via hybride docenten. 

De focus op deze vier thema’s biedt ruimte om de lopende acties van het Techniekpact voort te zetten en geeft tegelijkertijd richting om nieuwe inzet te realiseren. 

Het Techniekpact hanteert drie actielijnen om haar ambitie te realiseren:

• Kiezen voor techniek: meer leerlingen kiezen voor een techniekopleiding.

• Leren in de techniek: meer leerlingen en studenten met een technisch diploma gaan ook aan de slag in een technische baan.

• Werken in de techniek: mensen die werken in de techniek behouden voor de techniek, en mensen met een technische achtergrond die met ontslag bedreigd worden of al langs de kant staan elders inzetten in de techniek.

De uitvoering van het Techniekpact bestaat uit enerzijds 12 doelen en anderzijds Techniekpacten en acties per regio. Daarnaast zijn er afzonderlijke beleidsprogramma’s van de overheid en initiatieven uit de sector die werken aan de uitvoering van (onderdelen van) het Techniekpact. Het zwaartepunt voor de uitvoering – en de sleutel voor succes – ligt in de regio’s. Daarom wordt die uitvoeringsstructuur primair vanuit de regio’s opgebouwd, aangevuld met afspraken over de uitvoering van maatregelen op landelijk niveau.

De Landelijke Regiegroep Techniekpact coördineert, volgt en bewaakt de uitvoering van de landelijke strategie, de doelen en de gemaakte afspraken in het Techniekpact. De regiegroep is samengesteld uit vertegenwoordigers uit de vijf landsdelen, de Rijksoverheid, werkgevers, werknemers, topsectoren en onderwijs. 

In 2019 is Thea Koster, lid van het College van Bestuur van Deltion College Zwolle geïntroduceerd als nieuwe voorzitter van de Landelijke Regiegroep Techniekpact. Als voorzitter kreeg zij de opdracht – vanuit de ministeries EZK, OCW en SZW - een advies uit te brengen voor de toekomst van het Techniekpact. Op de Jaarconferentie op maandag 15 juni 2020 presenteerde Koster haar advies.