Middelbaar beroepsonderwijs (mbo)

Het aandeel studenten in een bètatechnische richting binnen de instroom in het mbo is in 2021/22 hetzelfde als de twee jaren ervoor, 28%. Ten opzichte van tien jaar geleden (2011/12) is het aandeel iets hoger; toen was het 27%.

Tussen de mbo-niveaus zijn verschillende trends waar te nemen. Niveau 1 is de laatste jaren vrij stabiel rond de 27%. Daarvoor schommelde dit, met een dieptepunt in 2013/14 met 17%. Op niveau 2 is het aandeel in 2021/22 iets hoger dan de afgelopen jaren, 35%. Dit is hetzelfde percentage als in 2011/12. Gedurende de tussenliggende periode schommelde het aandeel tussen 32% en 34%.

Waar niveau 4 een daling kent, vindt een stijging plaats op niveau 3. Op niveau 4 is het aandeel studenten dat koos voor een technische opleiding gedaald van 2015/16 (29%) tot 2021/22 (24%). Op niveau 3 nam het aandeel instroom in bètatechnische richting toe van 18% in 2012/13 naar 33% in 2021/22.

Het aandeel vrouwen dat kiest voor bètatechniek ten opzichte van het totaal aantal vrouwen dat een mbo-opleiding start, is 8% en daarmee hetzelfde als de afgelopen drie jaar. Dit is iets hoger dan tien jaar geleden; toen was het aandeel 7% (2011/12). In 2016/17 was het aandeel het grootst (9%). Het aandeel mannen dat bètatechniek kiest, ligt een stuk hoger met 47% (2021/22).

In 2011/12 startten 42.779 studenten een bètatechnische mbo-opleiding, daarna daalde dit in de periode tot 2014/15 naar 37.817 studenten, waarna het de jaren daarna weer licht steeg. De afgelopen twee jaar is het aantal instromende mbo-studenten in bètatechnische richting weer gedaald van 42.019 in 2019/20 naar 38.516 in 2021/22. Dit heeft te maken met algehele daling van instroom in mbo.

De instroomaantallen verschillen per niveau. De instroom op niveau 2 en 3 is het afgelopen jaar licht gestegen. Niveau 2 steeg van 9.655 naar 9.970 en niveau 3 steeg van 8.355 naar 8.391. Daarentegen kent niveau 4 een daling en niveau 1 een hele lichte daling. Niveau 1 daalde van 2.873 naar 2.849 en niveau 4 daalde van 18.782 naar 17.306.

Net als het aantal mannen, is ook het absolute aantal vrouwen dat kiest voor een bètatechnische mbo-studie de laatste twee jaar dalende. Bij mannen gaat het om een daling van 36.011 in 2019/20 naar 33.257 in 2021/22. Bij vrouwen gaat het om een daling van 6.008 in 2019/20 naar 5.259 in 2021/22. Bij zowel mannen als vrouwen geldt dat het aantal op niveau 1, 2 en 3 redelijk stabiel is, maar niveau 4 een daling kent. Bij mannen gaat het het laatste jaar om een afname van 14.622 (2020/21) naar 13.543 (2021/22) en bij vrouwen van 4.160 (2020/21) naar 3.763 (2021/22).

De instroom van bètatechniekstudenten in de voltijds beroepsopleidende leerweg (BOL) daalt sinds 2017/18, van 29.921 naar 25.377 in 2021/22. Daarentegen stijgt de instroom in de beroepsbegeleidende leerweg (BBL) in die periode, van 11.892 in 2017/18 naar 13.139 studenten in 2021/22. Echter, de stijging in BBL compenseert nog niet de daling in BOL. De BBL-leerweg is relatief groot bij technische opleidingen. In 2021/22 startte 25% van de mbo-instromers met een BBL-opleiding; binnen technische opleidingen gaat het om 34% (data niet zichtbaar, te bereken met ruwe cijfers).

Binnen het mbo is het aandeel bètatechnisch gediplomeerden het laatste jaar (2020/21) gelijk gebleven aan het jaar ervoor, namelijk 28%.

Op niveau 1 schommelde het aandeel bètatechnische diploma’s de afgelopen tien jaar enorm. In 2010/11 is het percentage 24%, in 2014/15 is het 18% en in 2016/17 is het 33%. De laatste twee jaar ligt het percentage op 31%. Op niveau 2 is het aandeel bètatechnisch gediplomeerden het laatste jaar licht gedaald van 29% (2019/20) naar 28% (2020/21). Op niveau 3 is het aandeel gestegen van 27% in 2015/16 naar 34% in 2018/19 en sindsdien gelijk gebleven. Het aandeel bètatechnisch gediplomeerden niveau 4 is met 25% in 2020/21 vrij stabiel en gelijk aan het jaar ervoor.

Het aandeel vrouwen dat een bètatechnisch mbo-diploma behaalt ten opzichte van alle vrouwen die een mbo-diploma behalen, is de laatste twee jaar 8%. In 2010/11 was dit nog 5%, dus er heeft een flinke stijging plaatsgevonden. Onder mannen is het aandeel dat een bètatechnisch mbo-diploma behaalt, een stuk hoger: 49% in 2020/21. Bij mannen is de trend de afgelopen tien jaar vrij stabiel, tussen de 46% en 50%.

Het aantal mbo-gediplomeerden bètatechniek is de laatste vijf jaar redelijk constant. In 2020/21 waren dit er 44.340. In de periode van 2010/11 tot 2015/16 daalde het aantal flink van 49.332 tot 41.636.

De afname ten opzichte van tien jaar geleden komt door de sterke daling op niveau 2: het aantal diploma's daalde van 17.832 naar 9.789 tussen 2010/11 en 2019/20. Het afgelopen jaar (2020/21) is er voor het eerst weer sprake van een lichte stijging, 10.057. Het aantal studenten dat een bètatechnisch diploma op niveau 1 haalde, daalde van 4.082 studenten in 2010/11 naar 2.122 in 2014/15. Daarna begon het aantal weer toe te nemen tot 4.094 in 2019/20. Het afgelopen jaar (2020/21) ligt het aantal weer iets lager met 3.833.

Het aantal mbo-gediplomeerden bètatechniek op niveau 3 is de afgelopen twee jaar vrij stabiel, 12.560 (2019/20) en 12.577 (2020/21). Op niveau 4 was sprake van een sterke stijging in de periode 2010/11 (13.956) tot 2018/19 (17.771). De laatste drie jaar is het redelijk stabiel. In 2020/21 is het aantal bètatechnisch gediplomeerden 17.873.

Waar het aantal mannen dat diplomeerde met mbo bètatechniek de laatste jaren stabiel was (na een daling tussen 2010/11 en 2015/16), steeg de afgelopen tien jaar juist het aantal vrouwen dat een bètatechnisch mbo-diploma behaalde. In de periode van 2010/11 tot 2020/21 nam dat fors toe van 4.033 naar 5.925. Deze stijging geldt voor mbo-niveau 3 en 4. Met name bij mbo niveau 4 is de stijging sterk, van 2.015 diploma’s in 2010/11 naar 3.784 diploma’s in 2020/21.