Instroom
Om aan de groeiende behoefte naar technisch geschoold personeel te kunnen voldoen zal de keuze voor een technische opleiding vaker moeten worden gemaakt.
Driekwart van de technasiumleerlingen kiest voor een bètatechnische vervolgstudie. Het recept voor het vergroten van de instroom in bètatechnische vervolgstudies bevat in ieder geval intensieve en brede studieoriëntatie, zo laat dit succes van het Technasium zien.
De instroom van technasiumleerlingen in bètatechnische studies stijgt en dat is tegen de landelijke, dalende trend in. De Techniekpactmonitor laat zien dat liefst 75% van de eindexamenleerlingen van het Technasium kiest voor een vervolgstudie op het gebied van techniek of technologie tegenover 55% van reguliere leerlingen met een Natuur-profiel[i]. Recent onderzoek van Universiteit Twente toont bovendien aan dat het technasiumvak Onderzoek & Ontwerpen (O&O) meer bijdraagt aan een bètatechnische studiekeuze dan het andere bèta-profielkeuzevak Natuur, Leven & Technologie[ii].
Hoe komt het dat het Technasium zo’n hoge instroom realiseert? We vroegen het Stichting Technasium waar de 100 technasiumscholen in Nederland bij zijn aangesloten.
Intensief en hands-on kennismaken met bètatechnische studies
Het Technasium is een onderwijsstroom voor havo en vwo die staat voor authentiek en actueel bètatechnisch projectonderwijs. Leerlingen werken bij het vak Onderzoek & Ontwerpen in teams aan uitdagende projecten voor echte opdrachtgevers. Dat doen ze vanaf de brugklas tot en met het eindexamen. De verschillende projecten laat leerlingen intensief en hands-on kennismaken en ervaring opdoen met een grote diversiteit aan bètatechnische studies, beroepen en sectoren. In de kwaliteitseisen voor het predicaat Technasium en in het examenprogramma O&O is deze brede oriëntatie zelfs expliciet opgenomen.
Het Technasium zorgt zo voor gemotiveerde en goed geïnformeerde leerlingen. De intensieve kennismaking en de ervaringen die ze opdoen tijdens O&O maakt dat leerlingen meer zelfvertrouwen hebben als het gaat om het maken van een keuze voor een bètatechnische vervolgopleiding.
Verdieping voor leerlingen tijdens Keuzecolleges
“Ik wil later iets met ICT of techniek, daarom heb ik voor het Keuzecollege Computer Vision gekozen. Op papier stond dat ik programmeren zou inzetten voor het laten werken van een technisch hulpmiddel. Leek me vet moeilijk, maar ik ga het toch proberen. En ik heb het gevoel dat het me best lukt”, aldus een leerling. “Wat?!’”, roept de docent van NHL-Stenden, “Dat het je best lukt? Kerel, als je zo doorgaat kun je aan het einde van het project bij Philips aan de slag. Je kunt dan zonder moeite de apparatuur die de scherpte van scheermesjes test programmeren. Meen ik echt!”
Een sprekend voorbeeld van de intensieve, inhoudelijke studie-oriëntatie waar het Technasium succes mee oogst, zijn de Keuzecolleges in het Noorden van het land. Alle hogeronderwijsinstellingen in het Noorden werken daarin samen met de technasiumscholen in Groningen, Drenthe en Friesland. Keuzecolleges zijn een combinatie van een O&O-project en een verdieping op de hogeschool of universiteit voor vierdejaars technasiumleerlingen. Tijdens de Keuzecolleges krijgen de leerlingen behalve via interactieve colleges, ook door middel van rondleidingen, practica, onderwijsleergesprekken en workshops, verdiepingsstof aangeboden. Daarmee geven ze de kwaliteit van hun project een enorme boost en wordt het meer betekenisvol.
De leerlingen werken op de hogeronderwijsinstelling vaak in een spectaculaire omgeving en met geavanceerd materiaal. Zo maakt de leerling op een levendige manier kennis met het hoger of wetenschappelijk onderwijs. En dit motiveert tot een keuze voor een bètatechnische studie.
Een docent van de Hanzehogeschool vertelt dat hij bij het Keuzecollege ‘Aardbevingsbestendige constructies’ de 2e dag inspringt voor de collega die de begeleiding eigenlijk op zich zou nemen: “En dat vind ik helemaal niet erg! Ik heb zulke goede verhalen gehoord van mijn collega en ik zie nu de ene na de andere fantastische maquette binnenkomen. Normaal gesproken krijgen leerlingen pas de kans om onze trilplaten te gebruiken als ze tweedejaars student zijn. Nu mag ik deze jongens en meiden van een jaar of 16 deze mogelijkheid geven.
Bètatechnisch experts geven feedback aan leerlingen
Tijdens O&O-projecten zijn ook bètatechnisch experts betrokken die leerlingen van vakinhoudelijke kennis, feedback en de nieuwste wetenschappelijke inzichten voorzien. In de bovenbouw zoeken de leerlingenteams zelf een opdrachtgever en betrekken ze aan de hand van hun casus relevante experts vanuit het hoger onderwijs. Stichting Technasium en de technasiumscholen werken daartoe structureel samen met hogescholen en universiteiten.
Elk schooljaar organiseren ze gezamenlijke activiteiten die ook bijdragen aan het verhogen van de instroom. Neem bijvoorbeeld de feedbacksessies die studenten van o.a. Aeres Hogeschool, Windesheim, Hogeschool van Amsterdam (HvA) en TU Delft hebben met teams van eindexamenleerlingen van technasiumscholen in hun regio. De leerlingen werken aan hun eindexamenproject voor het Technasium, de Meesterproef. De teams worden gekoppeld aan een student van een relevante studie. De student voorziet het team niet alleen van inhoudelijke feedback op hun Meesterproef, maar leidt hen ook rond op de hogeschool en kan natuurlijk veel vertellen over de opleiding. “Voor leerlingen levert dit niet alleen een kwalitatief betere Meesterproef op, maar ook een intensievere kennismaking met een vervolgopleiding dan dat via bijvoorbeeld een Open Dag ooit mogelijk is,” aldus Ivonne Blonk, programmamanager Instroom op de HvA.
Dat dit voor leerlingen waardevolle ervaringen zijn, blijkt wel uit het feit dat oud-technasiumleerlingen die inmiddels studeren zich zelf aanmelden als expertbegeleider voor leerlingenteams die nu met hun Meesterproef bezig zijn.