Overstappen naar ‘klimaatbaan’? Ontdek welke banen kansrijk zijn

De klimaatbewustheid neemt toe en heeft ook gevolgen voor de arbeidsmarkt. In welke beroepen is er hierdoor momenteel voldoende werk te vinden? En welke bij- en omscholingen op mbo-niveau kunnen daarbij een reële kans bieden op een baan? Al deze informatie vind je in de inspiratiekaart van UWV.

De inspiratiekaart over overstappen naar een ander beroep is een gezamenlijke uitgave van UWV, de Nederlandse Raad voor Training en Opleiding (NRTO) en de Samenwerkingsorganisatie Beroepsonderwijs Bedrijfsleven (SBB). In deze inspiratiekaart is er ook specifiek aandacht voor zogeheten ‘klimaatbanen’. Dat zijn banen die te maken hebben met verduurzaming en klimaat. Op de inspiratiekaart wordt met een ster aangegeven of een bepaald beroep een ‘klimaatbaan’ is.

Groeiende vraag
Vanuit de arbeidsmarkt groeit de vraag naar vakkrachten die een bijdrage kunnen leveren aan thema’s als verduurzaming en klimaatmaatregelen. Denk hierbij bijvoorbeeld aan beroepen als installateurs en monteurs van warmtepompen en zonnepanelen. Ook is er op dit moment veel vraag naar elektriciens. Bijvoorbeeld voor het plaatsen van extra groepen in de meterkast. Dit kan nodig zijn wanneer mensen overstappen van koken op gas naar koken op inductie. Bovendien is er momenteel een grote vraag naar hoveniers, die nodig zijn voor de aanleg van meer groen/bomen en het tegengaan van ‘verstening’.

Kansrijke beroepen
Op de inspiratiekaart vind je de beroepen die kansrijk zijn en momenteel vaak kampen met personeelstekorten. Het mbo speelt een belangrijke rol in het opleiden van deze vakkrachten. Ook staat er een aantal relevante mbo-certificaten op de kaart zoals:

installeren en in bedrijfstellen hybride warmtepompen;
onderhoud aan windturbines;
werken aan warmtedistributienetten;
adviseren over energiebesparende maatregelen.

De inspiratiekaart helpt professionals van gemeenten, leerwerkloketten, UWV, sociale partners en regionale mobiliteitsteams bij het adviseren over de inzet van bij- en omscholing naar een kansrijk beroep. Maar de kaart kan ook gebruikt worden om met mbo-instellingen in overleg te gaan over de certificaten die ze zouden kunnen aanbieden. Want, lang niet alle benodigde certificaten worden op dit moment al door mbo-instellingen aangeboden.

Hieronder uitgelicht de drie pagina's (17, 18 en 19) uit de inspiratiekaart die betrekking hebben op techniek en gebouwde omscholing.

Dashboards

Dashboard ‘Klimaatbeleid – arbeidsmarkt en scholing’ van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat. Hierin zijn verschillende cijfers te vinden over de ontwikkeling van de arbeidsmarkt en het onderwijs in sectoren en beroepsgroepen, die relevant zijn voor het klimaat- en energiebeleid. Deze informatie kan relevant zijn voor beleidsmakers en organisaties, die aan de landelijke, regionale en sectorale uitvoering van het Klimaatakkoord een bijdrage leveren. Het klimaat- en energiebeleid leidt tot transitie-effecten op de arbeidsmarkt: er ontstaan nieuwe banen en een aantal bestaande banen verandert van karakter of verdwijnt. Zo zijn sommige beroepen direct nodig voor de uitvoering van het klimaatbeleid, zoals bij het installeren van windparken op zee of op land. Andere beroepen worden direct of indirect door de transitie beïnvloed. Het werk van een CV-installateur verandert bijvoorbeeld omdat warmtepompen vaker worden geïnstalleerd. Het merendeel van deze beroepen valt in de techniek of ICT.
Daarnaast is er het UWV-dashboard ‘Skills en beroepen’, dat beschikbaar is op de website werk.nl.Daarin staan nu in totaal 91 beroepen met hun bijbehorende taken en skills (vaardigheden). In dit overzicht zijn onder de kansrijke beroepen ook ‘klimaatbanen’ te vinden. Het dashboard laat zien welke skills die beroepen vragen. Bijvoorbeeld elektriciens en loodgieters, zij moeten tekeningen kunnen lezen, metingen kunnen uitvoeren, veilig kunnen werken en met materialen kunnen omgaan. Dit inzicht helpt bij de advisering aan mensen die overwegen een overstap naar een klimaatberoep te maken. In 2022 wordt het dashboard ‘Skills en beroepen’ door UWV in samenwerking met de SBB verder ontwikkeld.