6 oktober 2020

"Leren en ontwikkelen is maatwerk, zeker voor onze nichebedrijven"

OOM is het scholingsadviesbureau van de sociale partners in de metaalbewerking. Hun gezamenlijke doel is om het vakmanschap in de branche naar een hoger plan te tillen. Ze doen dit onder andere door de leercultuur binnen bedrijven te stimuleren en daar zowel werkgever als werknemer bij te betrekken. Jolanda Janssen, senior beleidsadviseur van OOM: "Geld alleen doet het niet, je moet helpen met perspectief."

Jolanda Janssen opent met een duidelijke reden voor het belang van leren en ontwikkelen. "Je moet bijblijven. Op technisch gebied gaan de ontwikkelingen in onze branche heel hard. De kennis die je nu op school opdoet, veroudert veel sneller dan vroeger. Blijven ontwikkelen, flexibiliteit en wendbaarheid zijn dan ook noodzakelijk. Dat kan alleen in een lerende organisatie. Lerende organisaties zijn ook heel leuke organisaties om voor te werken. Je wordt uitgedaagd en krijgt kansen om jezelf te ontwikkelen."

Nichebedrijven 
"Leren en ontwikkelen is wel maatwerk, voor het mkb in zijn geheel en vooral in onze branche. Het mkb innoveert snel en in onze branche zijn er veel nichebedrijven. Ze krijgen heel specifieke klantvragen. Daarvoor bestaan geen kant en klare oplossingen of handboeken. De vakmensen in het bedrijf bedenken samen de antwoorden op de vragen van de klant. In onze branche kost het soms tijd om sleutelfiguren te overtuigen van het belang van leren en ontwikkelen voor hun bedrijf. Als die sleutelfiguren om zijn, komt het aan op de vraag: hoe dan? Daar kunnen wij bij helpen. We werken veel samen met A+O Metalektro. Daar werkt het anders. In grotere bedrijven zijn veel meer beslislagen. Het duurt dan langer om alle neuzen dezelfde kant op te krijgen."

Acceptatie van leren en ontwikkelen 
"We maken het concept leercultuur zo concreet en praktisch mogelijk, daar hebben onze bedrijven behoefte aan. Binnen 'onze bedrijven' wordt veel geleerd, maar dat is ook vaak op de werkvloer en niet altijd formeel of extern. We merken in vergelijk met tien jaar geleden wel dat het belang van leren en ontwikkelen door bedrijven en medewerkers steeds breder wordt geaccepteerd. Dat komt zeker ook doordat veel van onze samenwerkingspartners het belang van leren en ontwikkelen ook benadrukken. De Koninklijke Metaalunie, de vakbonden het ministerie van SZW; allemaal onderstrepen ze inmiddels het belang van leven lang ontwikkelen."

Advies en perspectief 
"Wij krijgen ook meer vragen van bedrijven", vervolgt Jolanda Janssen. "Nu bijvoorbeeld als het gaat om de NOW-regeling – waar aandacht voor scholing een voorwaarde voor ondersteuning is – krijgen we de vraag: 'hoe kan ik dat het beste doen?'. Tien jaar geleden kregen we dit soort vragen niet. Toen was ons belangrijkste succes de cursuscatalogus die we aanboden. Nu leveren we veel meer advies, zoomen we in op de vraag achter de opleidingsvraag. Het aanbod aan cursussen, opleidingen en trainingen is inmiddels ook enorm, daar brengen we structuur in aan. Wat wij bovendien geleerd hebben: geld alleen doet het niet, je moet helpen met het benoemen van perspectief."

Cijfers  
Het toegenomen belang dat bedrijven aan leren en ontwikkelen hechten komt ook terug in het gebruik van bijvoorbeeld van het leerplatform www.oZone.nl. Helemaal sinds corona heeft het gebruik daarvan een enorme vlucht genomen constateert Jolanda Janssen. "Aan het begin van de coronacrisis hebben we samen met A+O en Wij Techniek – het voormalige OTIB – de open e-learning versneld opgezet; in maart kwamen we thuis te zitten en in april hadden we een passend aanbod openbaar staan. Het aantal bezoekers is daarna niet meer onder 2.000 per maand gezakt. Daarnaast is de animo voor ons eigen aanbod gestegen. Dat bestaat uit technische trainingen, maar ook uit trainingen gericht op het verbeteren van soft skills. Vorig jaar hebben voor de gehele sector 150 e-learnings verwerkt, nu staat dit aantal alleen al voor het technisch gedeelte op 1.000 deelnemers sinds april. Op die groei ben ik echt trots. Al moet ik erbij zeggen dat deze trainingen vooral zijn gericht op (het ontwikkelen van) de theorie en het begrip daarvan. Oefenen van die vaardigheden in de praktijk blijft belangrijk. Daarnaast proberen we ook aan te sluiten bij regelingen als NL leert door, al matcht dat in de uitvoering niet altijd."

Gezamenlijke taal 
Er gebeurt al veel in de branche maar het kan altijd beter erkent Jolanda Janssen. Op het moment van schrijven is OOM daarom bezig met het ontwikkelen van speerpunten om de aanpak te verbreden en aan te scherpen, maar daar kan ze nog niet te veel op vooruitlopen. "We blijven in elk geval benadrukken wat de meerwaarde is van lerende organisaties. Bijvoorbeeld in het ondersteunen van medewerkers met loopbaangesprekken. Ook kijken we naar het doortrekken van de opleiding die bbl’ers krijgen – waar iedereen zeer over te spreken is – naar het bestaande medewerkersbestand. Daarbij zoeken we, bijvoorbeeld via het Techniekpact, aansluiting en uitwisseling met andere sectoren. Soms wordt in dit kader gezegd: 'dat speelt in onze branche niet'. Maar dat komt vaak doordat een aandachtspunt in een andere branche net anders wordt verwoord. Daarom is een gezamenlijke taal zo belangrijk. Die zoek en vind je door elkaar op te zoeken."