iStock

25 april 2024

‘IT/ICT is zoveel meer dan achter je bureau zitten’

Chatbots, dataverwerking en online bestellen zijn enkele voorbeelden van informaticatoepassingen in het dagelijks leven. Kennis over informatica is dan ook essentieel om de wereld om je heen (beter) te begrijpen. Dit maakt het vak informatica onmisbaar. Er is echter een nijpend tekort aan informaticadocenten. Een fiks vraagstuk, dat vraagt om creatieve oplossingen. Een voorbeeld is het programma Co-Teach Informatica. 'Ik vind het belangrijk om jongeren bewust te maken van de kansen, maar óók de risico's van de huidige tijd', aldus Stefan Manenschijn, sr. software engineer bij Just Eat Takeaway en Co-Teach gastdocent.

Co-Teach Informatica slaat een brug tussen onderwijs en bedrijfsleven. Binnen dit programma krijgen IT/ICT-professionals de kans om als gastdocent in het voortgezet onderwijs leerlingen een realistisch beeld te laten zien van wat een carrière in de sector inhoudt. Terwijl zij tegelijkertijd aan hun eigen ontwikkeling werken. Stefan Manenschijn rondde zijn traject onlangs af, en is blij met zijn ervaring. 

Hart voor onderwijs
'Just Eat Takeaway is een groot techbedrijf, waarbinnen diverse mini-organisaties actief zijn. Eén van deze organisaties zorgt voor verbinding met het onderwijs. Toen de oproep kwam wie het leuk zou vinden om eens naar het voortgezet onderwijs te gaan, was ik direct enthousiast. In het verleden had ik al eens gesolliciteerd naar de functie van IT-docent, maar dat ging helaas niet door. Met Co-Teach kreeg ik nu tóch de kans een bijdrage te leveren aan het onderwijs.', aldus Manenschijn.

Spannende uitdaging
Hij vervolgt: ‘Wanneer je je opgeeft voor het programma, kun je kiezen uit diverse lesdomeinen. Ik koos voor “Maatschappelijke & individuele invloed IT”, omdat ik leerlingen bewust wil maken van de kansen en zeker ook de risico's in de huidige tijd. Dus waar laat je je gegevens achter en wat zou een bedrijf of een kwaadwillend persoon daar mee kunnen doen? Het keuzevak Informatica draait immers ook sterk om moderne algoritmes & Artificial Intelligence (AI), en hoe deze toegepast worden om belangrijke zaken te voorspellen en te analyseren. Dat is wat mij betreft een van de grootste gevaren in de huidige tijd, en dat breng ik daarom graag extra onder de aandacht.’ Manenschijn kreeg een havo 4 klas toebedeeld. En dan rijst de vraag: hoe ga je je boodschap overbrengen? ‘Dat is best spannend. Want hoe ga je om met een groep leerlingen? Hoe krijg én houd je ieders aandacht? En natuurlijk ook: hoe ontwikkel je je eigen lesmateriaal? Gelukkig krijg je vanuit Co-Teach een stoomcursus om je voor te bereiden op het docentschap, maar je bent wel zelfverantwoordelijk voor de lessen.’

Van de praktijk naar de klas
Voor de gastdocenten zijn er leskisten met onder meer lessen, opdrachten en filmpjes. Manenschijn: ‘Het materiaal dat beschikbaar wordt gesteld is fijn, maar het matcht niet precies met het aantal lessen dat je moet geven. Je moet er je "eigen slinger" aan geven op basis van de ervaringen die je hebt opgedaan in de praktijk. Juist door dat verhaal de klas in te brengen maak je het interessant én actueel voor de leerlingen. Iedereen is wel bekend met Thuisbezorgd.nl en weet dat je bij het plaatsen van een online bestelling jouw gegevens moet registreren. Aan de hand daarvan kon ik goed uitleggen hoe wij als bedrijf omgaan met privacy én waar zij zelf goed op moeten en kunnen letten. Het werd zo echt tastbaar voor ze.’

Aan de hand van praktijkervaring kun je dus bewustwording creëren én leerlingen enthousiast maken. Maar ook door het aanbieden van een concrete doe-activiteit aan te bieden slaan zij aan, bijvoorbeeld een opdracht op basis van Artificial Intelligence. ‘Ik heb de leerlingen bijvoorbeeld uitgedaagd een AI-model te maken, die dieren kon herkennen aan de hand van data die zij in het model invoerden. Dat vonden ze ontzettend interessant en daar kwamen ook echt leuke, creatieve toepassingen uit. Na zo’n dag van enthousiasme, mooie presentaties en toffe dingen, voel je heel trots op je groep. En ga je met een goed gevoel naar huis.’ 

Is het dan allemaal zo eenvoudig? ‘Nee, het blijven havo 4 leerlingen en geen brave koorknaapjes’, lacht Manenschijn. ‘Als het allemaal te lang duurt dan zijn er leerlingen die rumoerig worden. Om iedereen zo lang mogelijk bij de les te houden is het goed om actief aan de slag te laten gaan. En te veel langdradige theorie te vermijden.’

Dynamisch
Diezelfde praktijkervaring zorgt er ook voor dat je een goed beeld kunt schetsen over hoe het is om te werken in de IT/ICT. ‘Wij kunnen enthousiast vertellen hoe het is om in deze wereld te werken, en over de vele verschillende mogelijkheden die er zijn in de sector. Het gaat veel verder dan “achter je bureau werken met een computer”. Niet iedereen beseft zich dat je als IT/ICT-er in heel dynamische omgeving werkt. Je bent niet alleen maar code aan het schrijven. Je bent veel onder de mensen. Samenwerken, bijvoorbeeld met onze productafdeling, is een groot onderdeel van mijn werk. Dat vind ik ook heel belangrijk om mee te geven. Leerlingen krijgen een reëler beeld van de IT/ICT-wereld, door iemand uit het bedrijfsleven over de praktijk te laten vertellen. Zoiets leer je niet uit boeken.’ 

Collega’s uit de sector die overwegen om als gastdocent te starten wil hij meegeven: ‘Het gastdocentschap komt niet zonder stress en het is belangrijk dat je stevig in je schoenen staat. Maar het is het absoluut waard. Het werken met leerlingen in de klas is leuk en dankbaar. Daarnaast doe je veel nieuwe vaardigheden op, zoals sociale en presentatie skills, die je weer heel goed op de werkvloer kunt gebruiken. Kortom: Lijkt het je leuk? Ga het gewoon doen!’

Over Stefan Manenschijn

Na het behalen van zijn havodiploma heeft Manenschijn Bedrijfskundige Informatica gestudeerd aan de Hogeschool Saxion in Enschede. Deze studie heeft hij succesvol afgerond, waarna hij als systeembeheerder bij de Belastingdienst aan de slag is gegaan. Hierna heeft hij zich via diverse kleine en middelgrote bedrijven ontwikkeld op het snijvlak van IT/ICT en is hij uiteindelijk bij Just Eat Takeaway terecht gekomen, waar hij momenteel werkt in de functie van senior software engineer.

Stefan Manenschijn   Uitsnede

Over het programma

Het vak informatica wordt als bovenbouwprogramma op de havo en het vwo aangeboden. Binnen Co-Teach Informatica krijgen leerlingen ingeroosterd en klassikaal onderwijs van een anders bevoegde schooldocent. De docent heeft bij voorkeur affiniteit met informatica en krijgt begeleiding van onze vakdidactici informatica. Leerlingen hebben een online leeromgeving waarin elke les via ons stap-voor-stap systeem toegelicht wordt met lesmateriaal, uitlegfilmpjes en opdrachten.

Daarnaast is er dus de gastlessenreeks van ervaren IT-professionals uit het bedrijfsleven.

Co-Teach Informatica is een initiatief van universiteiten, de VO-Raad, het ministerie van OCW, vakvereniging i&i, NLDigital en bedrijven.