Groenpact: Groenblauwe aanjagers werken aan de toekomst met de ramen wijd open

Samenwerken voor impact
Eke Boesten: 'We weten niet precies waar we uit gaan komen, maar wel dat er grote veranderingen nodig zijn om een bijdrage te leveren aan voedselzekerheid en rekening te houden met onze "planetary boundaries". Daarbij hebben we te maken met een ruimtelijk ordeningsvraagstuk en de enorme druk op ons energienetwerk, omdat we willen verduurzamen. Niet alles kan meer zoals we het deden en dat willen we ook niet. We weten dat oplossingen niet binnen één koker, maar juist in de breedte - cross-sectoraal - gevonden worden. We hebben goede ideeën nodig en die zijn er ook. Met groen kunnen we de temperatuur tijdens hitte in de stad een aantal graden verlagen, met bomen kunnen we hevige regenval opvangen en met groene daken en gevels steeds beter water opvangen en opslaan en daarna hergebruiken in periodes van droogte. Precisielandbouw bespaart water, waterstof biedt nieuwe mogelijkheden, biologisch telen breidt zich steeds meer uit en met gevarieerde akkerranden kunnen we insecten een plek geven en dragen we bij aan een fijne natuurbeleving. Om mee te kunnen bewegen met de vraagstukken is het nodig dat alles tegelijkertijd beweegt. Het is niet dit of dat, maar én én.

'Sterker nog', zegt Christiaan Loef, 'alleen door samen te werken maken we de gewenste impact. Juist door te onderscheiden, weten waar je als sector het verschil kunt maken en waarin je wilt excelleren, kun je het beste van verschillende sectoren bij elkaar brengen. En de maatschappelijke license to produce behouden." Christiaan vervolgt: 'Door de groene opgaven centraal te stellen, zorgen we voor meer op impact gericht leren en ontwikkelen en versterken we de license to educate."
Eke Boesten roept op tot vertrouwen in elkaar.

Nature based solutions
'Tijdens de laatste Groenpactmanifestatie is aandacht gevraagd voor (soms) vergeten technieken van oude culturen die veel dichter op en met de natuur leefden', zegt Christiaan Loef.
De naam "nature based solutions" lijkt nieuw en sexy. Lessen trekken uit de natuur is juist binnen de groene sectoren al oud, het heeft anno 2023 wel een geheel nieuwe lading gekregen. Christiaan Loef: 'Onze ambitie om tot een meer natuur-inclusieve samenleving te komen, vraagt om een andere mind-set, een andere bril om naar de wereld en de opgaven te kijken. Om te zoeken naar oplossingen voor maatschappelijke opgaven die goed zijn voor mens én natuur.'
Eke Boesten wijst op de rol van natuur in bestrijding van bijvoorbeeld hitte, geluidoverlast en luchtvervuiling in steden.
'"Nature based solutions" gaat over het spelen, leren en werken in en vooral met de natuur. Over kringlopen. Maar ook over hightech. Er is techniek nodig om de natuur beter te kunnen begrijpen, om de kwaliteit van de natuur te kunnen verbeteren en ook om nieuwe waardes te kunnen creëren met de natuur, bijvoorbeeld via innovatieve biomonitoring', vult Christiaan Loef aan.

Ondernemend en Onderzoekend Leren
Dicht bij de praktijk blijven geeft richting aan onderzoek en technologie, en leidt tot een snellere toepassing van de nieuwste kennis en inzichten. Eke Boesten: 'We varen wel met het concept Ondernemend en Onderzoekend Leren. Met een praktisch vraagstuk als uitgangspunt betrekken we de gebruiker, onderzoeker, docent, student en alle kennisdragers samen. Het ontwikkelingsproces komt daarmee in een versnelling. Voorbeelden zijn het All Climate Greenhouse van het World Horti Center, de Nationale Proeftuin Precisielandbouw, het pilotproject Symbizon, allerlei praktijknetwerken waarin ondernemers met elkaar en met het onderwijs en onderzoek nieuwe gewassen en teelttechnieken uitproberen.'
Snelheid is belangrijk, juist vanuit de urgentie van de groene transitie, vindt ook Christiaan Loef. 'Daarom ondersteunen we als LNV, samen met het Regieorgaan SIA van NWO, praktijkgericht onderzoek in het beroepsonderwijs via het hbo-programma Praktijkkennis voor Voedsel en Groen en het mbo-programma Pilotregeling KIEM-Groen. Leren en ontwikkelen gebeurt steeds vaker in hybride- en praktijkcontexten waarbij de ondernemende en onderzoekende houding en vaardigheden van studenten worden gestimuleerd. Groene mbo-instellingen starten bijvoorbeeld zelf practoraten zoals Tech@doptie in groen.'

De toekomst is groen!
Eke Boesten: 'We kijken naar een nieuwe manier van leren en ontwikkelen. We hebben flexibiliteit nodig en dat lukt met op impact gerichte, sector-overstijgende, en (onderwijs)kolom-doorsnijdende aanpakken, samen met bedrijven en vele andere actoren.' Groenpact maakt zich daar sterk voor. 'We kijken nu al hoe we in de toekomst naar het volgende niveau kunnen doorgroeien, naar een nog slimmer groen kennis- en innovatiesysteem', aldus Christiaan Loef.
Geen van beiden twijfelt aan de slogan van Groenpact: De toekomst is groen!
'We wachten niet af. Met het leren en ontwikkelen in het groene domein planten we daarvoor nu de zaadjes', besluiten Eke Boesten en Christiaan Loef.