Eerste cursisten basis bouwkunde klaar - v.l.n.r. docent Wim van Bergeijk en cursisten Hilde van Bergen & Arnold Berkhout

22 november 2022

Geen jaren naar school, maar een korte cursus om over te stappen naar de bouw en infra

Flexibele startdata, kleine groepjes, een persoonlijk plan en veel praktijk. Dat zijn de ingrediënten voor de opleiding Basis Bouwkunde. Dat allemaal om mensen zo snel en eenvoudig mogelijk aan het werk te krijgen in de bouw. Zonder jarenlang in de schoolbanken te zitten, een half jaar te moeten wachten tot een opleiding start, of vakken te moeten volgen die je niet nodig zult hebben.

In juni van dit jaar rondden de eerste cursisten de halfjaarsopleiding Basis Bouwkunde af. Inmiddels zijn er alweer meerdere lichtingen gestart. Opleidingscoördinator Anton van der Lugt (ROC Midden-Nederland) is nog steeds enthousiast. ‘We zijn bijzonder tevreden over hoe dit uitpakte. Voor de nieuwe lichtingen hebben we inhoudelijk niets hoeven aanpassen. Dit werkt.’

Maatwerk
De Basis Bouwkunde is een maatwerkopleiding voor switchers naar de bouw en infra. Samen met een adviseur van Jijgaathetmaken.nl [voorheen Je gaat het maken, red.] kijkt de cursist of de kennis die hij of zij in andere sector heeft opgedaan ook op de bouw toegepast kan worden. Zo was Arnold Berkhout, één van de drie cursisten die in oktober 2021 begon, grafisch vormgever. Hij is nu aan het werk als BIM-modelleur bij Bloemendal Bouw. Oftewel: zijn kennis en kunde kan hij nu gebruiken om onder andere technische tekeningen te maken.

Koppelen kennis en kunde
De uitdaging die de cursisten en de opleiders elke keer wacht is het koppelen van die kennis en kunde. Opleidingscoördinator Van der Lugt: ‘In de bouw spreken ze een compleet andere taal dan in bijvoorbeeld het bankwezen. Onderdeel van de cursus is daarom ook het leren kennen van de vele termen en de manier van spreken.’

Voor voormalig cursist Berkhout geldt dat het programma "Van bank naar bouw", hem nieuwsgierig maakte naar het vak BIM-modelleur. Hij was door een reorganisatie werkloos geraakt en nieuw werk vinden was lastig vanwege gebrek aan diploma’s. 'Ik was het vak ingerold en had geen officiële opleiding gedaan.' Toen hij het programma zag besloot hij contact op te nemen met een adviseur van Jij gaat het maken en zo kon hij gesprekken voeren bij bedrijven. Bloemendal Bouw bood hem vervolgens al tijdens het kennismakingsgesprek een functie aan, zodat hij werkervaring op kon doen.

Tijdens de korte opleiding maakte hij kennis met echt alle facetten van de bouw. 'Dus ja, er zitten wellicht ook dingen in die je misschien minder interessant vindt, maar ook die minder leuke dingen moet je voelen. Daardoor besef je meteen welke kant je op wil.' Als snel werd duidelijk in hun groepje dat ieder zijn eigen kracht en zijn richting had. De één was goed in organisatie, de andere in coördineren. En Arnold pakte het technisch tekenen zoals verwacht gemakkelijk op. 'Onze werkervaring had duidelijk invloed.'

Loopbaancoach en praktijkdagen
De cursisten werden daarnaast gekoppeld aan een loopbaancoach en naast het leren van de vaktermen was het tijd om kennis te maken met de verschillende praktijkmogelijkheden in de bouw, vertelt Anton van der Lugt. Elke maand was er de kennismaking met een aspect van de bouw. Vier van die dagen werden ingevuld vanuit de opleiding en de laatste twee dagen mochten de cursisten zelf kiezen, op basis van de richting die ze op wilden.

Flexibiliteit om bij te sturen
Zoals toen bleek dat het aantal praktische opdrachten wat te hoog lag. Drie bouwcasussen werden daarom twee bouwcasussen. En de cursisten mochten kiezen: samenwerken of individueel aan de slag. Anton van der Lugt: 'We bieden maatwerk, met een persoonlijke leercurve. We willen de mensen binnen een half jaar naar een baan begeleiden. Een half jaar is echt de max voor mensen die zonder werk zitten. Daarna zijn de reserves over het algemeen op. Het is dus onze taak om ons zoveel mogelijk op de cursist te richten: compleet maatwerk om zoveel mogelijk mensen tevreden aan het werk krijgen in de sector.'

De cursist én de bouw helpen
Het maatwerk was voor de opleiding zelf is wel even omdenken. 'In het onderwijs zijn we niet gewend om op die manier zó flexibel te moeten zijn richting de cursist. Maar hier gaat het niet om accreditaties en kwalificatiedossiers, maar om praktische kennis en kunde. Dat vereist een andere aanpak, waar zowel de cursist als de bouwnijverheid mee geholpen is.'

Dat betekent ook dat de cursisten aan het eind van hun traject een Bewijs van Deelname krijgen in plaats van een diploma, want het is geen volledige officiële opleiding die ze volgen. 'Maar hier zijn de cursisten juist mee geholpen, ze krijgen precies wat ze nodig hebben. En daardoor kunnen ze sneller aan de slag. En dat is weer belangrijk voor de bouw, waar nog zoveel werk is.'

Dat zegt ook Rogier van Baaren, directeur van Van Baaren Aannemers, waar de cursisten op kijkdagen konden proeven aan de bouw en bouwplaatsen. Ook op de Dag van Oplevering, de dag dat de eerste cursisten hun portfolio presenteerden ter afsluiting van hun traject, was hij aanwezig. 'We moeten elke kans aangrijpen om mensen klaar te stomen voor de bouwsector. We kunnen veel mensen gebruiken.'

Hij zou de cursus zeker aanraden aan kandidaten, maar ook aan andere werkgevers. 'Switchers zijn mensen met werkervaring en goede zin. Dat is nodig voor een succesvolle carrièreswitch.'